Kolagen to białko, o którym słyszał niemal każdy – szczególnie w kontekście młodej skóry, jędrnego ciała i zdrowych stawów. Ale czym dokładnie jest kolagen? I dlaczego jego niedobór tak szybko może odbijać się na naszym wyglądzie i samopoczuciu?
Czym jest kolagen?
Kolagen to najobficiej występujące białko w ludzkim organizmie – stanowi aż 25–30% wszystkich białek. Jest podstawowym budulcem tkanki łącznej, która znajduje się m.in. w skórze, ścięgnach, więzadłach, chrząstkach, kościach i naczyniach krwionośnych. To dzięki kolagenowi nasza skóra jest elastyczna, stawy sprawnie działają, a kości są wytrzymałe.
W organizmie występuje kilka typów kolagenu, z czego najważniejsze to:
- Typ I – obecny w skórze, ścięgnach, kościach i zębach,
- Typ II – buduje chrząstki,
- Typ III – wspiera strukturę narządów wewnętrznych i skóry.
Naturalna produkcja kolagenu – kiedy zwalnia?
Organizm sam produkuje kolagen, ale… tylko do czasu. Około 25. roku życia tempo jego wytwarzania zaczyna spadać, a po 40. roku życia dochodzi do gwałtownego zmniejszenia jego ilości. Czynniki, które przyspieszają ten proces, to m.in.:
- promieniowanie UV,
- stres,
- palenie papierosów,
- dieta uboga w białko i witaminę C,
- brak snu i aktywności fizycznej.
Objawy niedoboru kolagenu
Brak kolagenu nie objawia się od razu, ale jego niedobór można zauważyć w różnych aspektach zdrowia i wyglądu. Do najczęstszych objawów mogą należeć:
- zmarszczki i utrata jędrności skóry,
- osłabienie stawów i bóle mięśni,
- kruchość paznokci i wypadanie włosów,
- problemy z gojeniem się ran,
- wiotkość skóry i cellulit,
- większa podatność na kontuzje,
- pogorszenie kondycji zębów i dziąseł.
Skąd czerpać kolagen?
Kolagen można dostarczać organizmowi na dwa sposoby: wspierać jego naturalną produkcję i uzupełniać go z zewnątrz.
Produkty wspierające produkcję kolagenu:
- witamina C – niezbędna do syntezy kolagenu (np. papryka, cytrusy, natka pietruszki),
- białko – budulec kolagenu (np. mięso, jaja, rośliny strączkowe),
- cynk i miedź – wspomagają regenerację tkanek (np. orzechy, nasiona, pełnoziarniste produkty).
Źródła kolagenu w diecie:
- rosół na kościach – długo gotowany wywar bogaty w kolagen,
- galarety mięsne i rybne – naturalne źródło kolagenu typu I i II,
- żelatyna spożywcza – zawiera białka kolagenowe.
Suplementacja – czy warto?
W ostatnich latach popularność zyskały suplementy z kolagenem – szczególnie hydrolizowanym, który uważany jest za lepiej przyswajalny. Badania pokazują, że regularne przyjmowanie kolagenu może wspomagać elastyczność skóry, zmniejszenie bólu stawów i wspierać regenerację po urazach.
Podsumowanie
Kolagen to białko młodości i ruchu – dosłownie. Kiedy go brakuje, możemy odczuwać to zarówno na twarzy, jak i w całym ciele. Choć nie da się zatrzymać czasu, można wspierać organizm odpowiednią dietą, zdrowym stylem życia i ewentualnie – przemyślaną suplementacją. Warto o tym pamiętać wcześniej, niż dopiero wtedy, gdy pojawią się pierwsze oznaki niedoboru.